Lezen! Inleiding

Gitaristen en noten/ partituren lezen, het is wat we noemen een “probleem”.  Zelfs klassieke gitaristen hebben de naam in het algemeen niet de beste zichtlezers te zijn. Er gaat een grap de ronde: als je wil dat een gitarist stopt met spelen, zet dan een partituur voor zijn/ haar neus.

De oorzaken hiervoor zijn velerlei. Er is eerst en vooral de natuur van het instrument. Dezelfde noten zijn terug te vinden op verschillende plaatsen op de hals en dezelfde passage kan op verschillende manieren en met verschillende vingerzettingen gespeeld worden. Daardoor valt zonder enige ervaring niet makkelijk uit te maken hoe/ waar je iets moet spelen.

De gitaar leent zich ook goed tot het onthouden van melodische passages en akkoorden in “vormen” (shapes). Veel gitaristen “lezen” de noten een maal en onthouden dan de vingerzettingen, niet de noten. Als een leerkracht veel voorspeelt onthoudt de leerling de vingerzettingen , met als resultaat een “monkey see, monkey do” situatie. Zo blijf de leerling eeuwig ten dage afhankelijk van de leerkracht (of youtube).

Je kan ook al heel wat gitaar leren spelen door middel van tablatuur. Op zich niks mis mee, behalve dat je zolang je tabs leest geen noten leest. Ik val van mijn stoel wanneer ik zie dat in zowat alle gitaarmethodes “tabs” staan. Pagina’s vol met uitleg over akkoordenleer, toonladders, modi en praktische harmonie….en dan….tabs…en akkoorddiagrammen. Resultaat: je leest de tabs, speelt ze door en hebt geen jota gelezen of begrepen van de werkelijke inhoud van die pagina’s met ongetwijfeld zinvolle informatie over akkoorden en toonladders.

Om werkelijk te begrijpen welke toonladder of toonaard je over welke akkoorden progressie kan gebruiken zal je moeten leren noten lezen en dat doe je niet door tabs te lezen. Als je werkelijk wil begrijpen wat hij zegt wanneer een pianist je zegt dat in die situatie beter een 9 dan een #9 zou spelen moet je wel begrijpen welke noot hij bedoelt…

Dit wil niet zeggen dat je absoluut geen tabs mag gebruiken, maar wel dat je een beetje van je studietijd zal moeten spenderen aan het oefenen van het noten lezen. En waar tabs staan lees je geen noten (je zou wel gek zijn).

Het grootste probleem is hier natuurlijk dat je zowat alle “toffe liedjes” in tab formaat kan terugvinden. In elke songboek staan tabs. Je zal dus leesmateriaal moeten vinden zonder tabs.

Om goed te zijn moet je ook best met makkelijke dingen beginnen en langzaam opbouwen naar moeilijker materiaal. Je zou echter versteld staan van de lees (en speeltechnische) moeilijkheden zich bevinden in zogenaamd op het eerste gehoor “makkelijke” liedjes. Die makkelijke liedjes zijn dan ook meestal niet geschreven in leesvriendelijke toonaarden zoals mi bijvoorbeeld of la, beide veelgebruikte “rock” toonaarden…met een paar kruizen aan de sleutel.

Het gekke is dat metal/ hard rock riffs en solo’s niet het makkelijkst te lezen zijn. Ze gaan dikwijls door verschillende posities over de hals (horizontaal dus) en “moeten” op een bepaalde manier gespeeld worden om te klinken zoals het hoort.

Toch is niet alle hoop verloren. Zoals ik eerder schreef, je moet geschikt materiaal tot je beschikking hebben om eraan te beginnen.

Hoe je het leren noten lezen op gitaar kan aanpakken kan je lezen (!) in een volgend artikel. DOEN! Het is makkelijker dan je denkt.